Nieuws
Groter toezicht nodig op privéklinieken voor plastische chirurgie Bron: Overige (31-01-2006)

De ethische grenzen van esthetische chirurgie zijn moeilijk te trekken, zegt Jean-Philippe Nicolai, hoogleraar Plastische chirurgie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij pleit voor strenger toezicht op privéklinieken.

De grenzen zijn vaag: wanneer is er sprake van esthetische chirurgie? Wanneer heeft iemand flaporen? En wat zijn kleine borsten: cup A of cup B? Als de boezem van een vrouw zo plat is als een tafel, is dat dan esthetische chirurgie, of correctie van een aangeboren afwijking? De plastische chirurgie in het algemeen beoogt het herstel van vorm en functie van lichaamsdelen. Voor patiënten met brandwonden, borstkanker of hazenlippen is het de dokter die een behandeling zal aanbevelen. Maar bij twintig procent van alle operaties in de plastische chirurgie in Nederland gaat het echter om een esthetische ingreep: herstel van het uiterlijk, maar niet wegens ziekte. In dat geval ligt het initiatief bij de patiënt. Het is vervolgens aan de dokter om wel of niet te opereren.

IJdelheid

De beslissing om te opereren is in principe arbitrair, zegt Nicolai. Zijn maatstaf? ‘Doen wat de patiënt vindt dat nodig is.’ Toch gaat dat niet zomaar. ‘Het is niet “u vraagt, wij draaien”’, zegt de plastisch chirurg. ‘Voor een ingreep maak ik een overweging: kan ik de wens van de patiënt redelijkerwijs begrijpen, en kan ik aan die wens voldoen?’

De beslissing is niet altijd eenvoudig. Zo kreeg Nicolai ooit te maken met een patiënt die zijn normale neus wilde laten veranderen in een boksersneus. ‘De rest van zijn familie had zo’n neus omdat ze allemaal boksten. Hij wilde dat ook’, vertelt de plastisch chirurg. ‘Ik heb het niet gedaan.’ Daarentegen zou Nicolai een Turks meisje dat in Nederland hinder zou ondervinden van haar grote neus, wel helpen. En ook met een borstvergroting bij een vrouw met een platte boezem, zou Nicolai akkoord gaan. ‘In dat geval is de ingreep eerder normaliseren dan verfraaien.’ Esthetische chirurgie is een legitiem specialisme dat zijn plaats in de wereld heeft veroverd en heel veel leed verzacht, zegt Nicolai. De meeste patiënten zijn normale, verzorgde mensen. ‘Ze doen het niet uit ijdelheid. Ik ben allergisch voor ijdelheid.’

Schandalig

Toch vinden er nog steeds esthetische ingrepen plaats die volgens Nicolai niet door de beugel kunnen. ‘Er gebeuren schandalige dingen. De man die de borsten van de Franse pornoster Lolo Ferrari heeft vergroot, mag van mij aan de hoogste boom worden opgeknoopt. Laatst zag ik op een congres een fabrikant die op bestelling gemaakte borstimplantaten van duizend cc verkocht. Dat is verkeerd, omdat je mensen mismaakt.’

Waarom voeren plastische chirurgen toch dergelijke operaties uit? ‘Er zijn zwakke broeders’, zegt Nicolai, ‘ook onder dokters. Onethische chirurgen, die op zaterdag bijklussen in malafide klinieken.’ In Nederland, dat ongeveer 35 privéklinieken voor esthetische ingrepen telt, heerst een veilige situatie, vindt Nicolai. Dat privéklinieken bestaan is volgens hem prima. Al zou de controle van de overheid op de instellingen groter moeten. ‘In Duitsland of Spanje krijgen klinieken elk jaar controle. Ook in de VS is de inspectie uitermate streng.’

Het tegendeel is helaas nog het geval in Nederland, zegt Nicolai. Hier grijpt de gezondheidsinspectie alleen in als er een klacht is. ‘Luiheid van ambtenaren’, vermoedt Nicolai, ‘of angst om bemoeizuchtig over te komen.’ Een onacceptabele situatie, vindt hij. ‘Hier moet wat aan gebeuren. Privéklinieken voor plastische chirurgie zouden regelmatig gecontroleerd moeten worden, net als ziekenhuizen. Nederland heeft al een raad voor particuliere klinieken. Wat mij betreft kan die raad dat samen met de Inspectie voor de Gezondheidszorg gaan uitvoeren.’

Bron: RUG